خط انرژی | پس از پاسخ ایران به حمله نظامی اسرائیل به کنسولگری این کشور در دمشق با بیش از 300 راکت و موشک کروز و بالستیک، دولت و مجلس نمایندگان آمریکا به دنبال تشدید تحریم‌های نفتی علیه ایران هستند.
جانت یلن وزیر خزانه‌داری آمریکا سه‌شنبه هفته جاری گفت تحریم‌های جدید علیه تهران که می تواند بر کاهش ظرفیت این کشور برای صادرات نفت متمرکز باشد، ظرف چند روز آینده اعمال خواهد شد.
این اظهارنظر در شرایطی است که طبق گزارش سرویس تحقیقات کنگره (CRS)، تحریم‌های واشنگتن علیه ایران تقریباً تمام تجارت ایالات متحده با این کشور را ممنوع کرده و دارایی‌های دولت ایران را مسدود کرده و نهادی برای تحریم بیشتر باقی نمانده است.
یلن گفت که وزارت خزانه‌داری بیش از 500 فرد و نهاد مرتبط با تروریسم و تامین مالی تروریسم توسط رژیم ایران و دستیاران آن را از زمان آغاز به کار دولت بایدن در ژانویه 2021 هدف قرار داده است.
طبق آمار موسسه کپلر، صادرات نفت ایران در ماه گذشته میلادی 1.61 میلیون بشکه در روز بود که این میزان، دومین رکورد فروش نفت از سال 2018 و بعد از خروج آمریکا از برجام بوده است.
این صادرات در دو سال بعد از سال 2018 به شدت کاهش یافته و در برخی از ماه‌های سال 2020 به کمتر از 200 هزار بشکه در روز رسیده بود اما این روند از سال 2021 صعودی شد و در اواخر سال 2022 به رقم روزانه بیش از یک میلیون بشکه رسید.
ایران برای سال‌ها از تحریم‌های آمریکا با روش‌هایی نظیر انتقال کشتی به کشتی و “جعل” یا دستکاری فرستنده‌های GPS به گونه‌ای که کشتی‌ها در موقعیت‌های مختلف ظاهر شوند – دوری کرده و اکنون در اجرای چنین تاکتیک‌هایی برای دور زدن تحریم ماهرتر شده است.
با این وجود مجلس نمایندگان آمریکا اواخر روز دوشنبه با اکثریت قاطع لایحه‌ای به نام قانون تحریم‌های انرژی ایران و چین را تصویب کرد که تحریم‌ها علیه ایران را با الزام به گزارش‌های سالانه برای تعیین اینکه آیا مؤسسات مالی چین در معاملات نفت ایران مشارکت داشته‌اند یا خیر، گسترش می‌دهد. این قانون موسسات مالی ایالات متحده را از داشتن حساب برای هر نهاد چینی که در آن معاملات شرکت می‌کند منع می‌کند.
مسعود براتی کارشناس حوزه بین‌الملل در این باره می‌گوید: مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را تصویب کرده با امید اینکه به فروش نفت ایران به چین ضربه بزند. در حالیکه تحریم در نظر گرفته شده (تحریم موسسات مالی چینی که تسویه را انجام می‌دهند) همین الان هم بر اساس بخش۱۲۴۵ قانون NDAA2012 وجود دارد.
وی ادامه می‌دهد: ناتوانی آمریکا دراعمال تحریم با قانون جدید برطرف نمی‌شود. هیچ موسسه مالی مشخصی در تسویه فروش نفت ایران به چین درگیر نیست! شبکه تراستی و پوششی ایجاد شده مانع شناسایی شیوه تسویه مالی فروش نفت ایران به چین می‌شود.
موسسه ورتکسا میزان صادرات نفت ایران به چین را بیش از 1.1 میلیون بشکه در روز اعلام کرده، درحالیکه این رقم در سال‌های غیرتحریمی حدود 600 هزار بشکه در روز بوده است. یعنی در شرایط فعلی حتی همکاری ایران و چین بیشتر شده است.
اما در کنار نمایشی بودن تحریم جدید مجلس آمریکا بر صادرات نفت ایران به چین و افزایش توانمندی ایران در دور زدن تحریم، دو نکته مهم دیگر نیز وجود دارد که باعث شده هزینه آمریکا از تحریم ایران افزایش یابد که شامل افزایش قیمت بنزین و تنش مجدد بین آمریکا و چین است.
تأثیر احتمالی بر قیمت بنزین یکی از دلایلی است که بایدن را حتی در صورت توانمندی، به شدت برای محدود کردن صادرات نفت ایران محدود می‌کند. همچنین اجرای تهاجمی تحریم‌ها می‌تواند روابط آمریکا و چین را بی‌ثبات کند.
یادداشت از سید احسان حسینی خبرنگار نفت خبرگزاری فارس
