سید احسان حسینی کارشناسی انرژی در گفتگو با خبرنگار نفت خبرگزاری برنا با اشاره به افزایش فروش نفت اظهار داشت: بیش از ده سال است که کشور با تحریم‌های نفتی دست و پنجه گرم می‌کند و در مواجه با این موضوع راهکارهای مختلفی از جمله مذاکره را نیز پیش گرفت که منتهی به برجام شد.
وی گفت: قبل از برجام، فروش نفت ایران روزانه یک میلیون بشکه در روز و عمدتا به چین بود اما در سال 2016 با اجرایی شدن برجام فروش نفت ایران 1 میلیون افزایش پیدا کرد و به بیش از 2 میلیون بشکه در روز رسید.
حسینی افزود: اما بعد از خروج آمریکا از برجام در سال 2018 فروش نفت ایران به کمترین حالات ممکن حتی قبل از اجرایی شدن برجام رسید. چنانچه قبل از برجام روزانه 1 میلیون بشکه نفت در روز می‌فروختیم و بعد از برجام فروش نفت به 200 هزار بشکه نفت در روز سقوط کرد.
این کارشناس افزود: زیرا هر چند برجام توانست فروش نفت را به صورت موقت افزایش دهد اما با فاش کردن مسیرهای فروش، روند فروش نفت، کاهشی شد.
وی افزود: اما در دولت سیزدهم نگاه به موضوع تحریم تغییر کرد و تحریم به عنوان یک تکانه در بازار نفت مانند کرونا و جنگ روسیه و اوکراین در نظر گرفته شد و بنا شد با استفاده از تجربیات جهانی و بازارسازی، فروش نفت صورت بگیرد.
حسینی گفت: معنای ساده شده‌ی بازارسازی نفت این است که با ایجاد تقاضا در کشورهای دیگر، نفت خود را صادر می‌کنیم. از این رو یکی از روش‌های بازارسازی نفت، شراکت استراتژیک است، چنانچه استفاده از این روش با چینی‌ها سبب شد فروش نفت کشور به 1.5 میلیون بشکه در روز برسد.
این کارشناس ادامه داد: یکی دیگر از راهکارها، خرید تقاضا یا Buy Demand بود چنانچه پس از خریداری سهام یا بازسازی پالایشگاه کشورهای مختلف که از حداکثر ظرفیت خود استفاده نمی‌کنند، نفت را به آن‌ها صادر می‌کنیم مانند فعالیتی که در پالایشگاه ال پالیتو ونزوئلا صورت گرفت و در حال حاضر نیز حدود 100 هزار یشکه نفت در روز به و به این پالایشگاه صادر می‌شود.
وی با اشاره به تخفیف‌های فروش نفت ایران به چین گفت: چین در مقابل پوشش ریسک تحریم تخفیف می‌گیرد اما دقت کنید، سود حاصل از فروش نفت بسیار بیشتر از تخفیف است. طبق آمار کپلر، صادرات نفت ایران به چین بعد از دو سال روند نزولی تحت تاثیر تحریم آمریکا و رویکرد شرق‌ستیزی دولت روحانی، از سال ۲۰۲۱ و با امضای سند همکاری ۲۵ ساله در ماه مارس این سال صعودی شد.
این کارشناس گفت: صادرات نفت به چین در ماه جاری ۲۰۲۳ به ۱.۵ میلیون بشکه در روز افزایش یافت و میانگین امسال را به مرز یک میلیون بشکه (۹۹۱) رساند که بیش از ۳ برابر فروش نفت در سال ۲۰۲۰ است. لذا افزایش رقم صادرات به همراه افزایش قیمت نفت منجر شده که ایران در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بیش از ۲۰ میلیارد دلار ارزآوری نفتی بیشتری از فروش نفت به چین نسبت به گذشته داشته باشد.
حسینی گفت: با فرض تخفیف ۱۰ دلاری هر بشکه نفت ایران در بازار چین، ایران در ماه جاری بابت فروش نفت به این کشور حدود ۳.۵ میلیارد دلار درآمد خواهد داشت و ۴۵۰ میلیون دلار نیز تخفیف خواهد داد که معادل ۱۱ درصد بهای نفت خود است. اما با این شرایط دولت چین شرایط کار با ایران در دوران تحریم را پذیرفته اما هند حتی با تخفیف هم حاضر به معامله با ایران نیست و نمی‌تواند خلاف آن چه تحریم است، عمل کند.
وی در پاسخ با اشاره به ادعای مطرح شده از سوی برخی رسانه‌ها مبنی بر توافقات شفاهی ایران با بایدن برای افزایش فروش نفت گفت: این ادعاها مطرح شده و هیچ یک از دو طرف ماجرا، این ادعا را تایید نکرده‌اند. از طرفی روند صعوی فروش نفت ایران از شش ماه پایانی دولت ترامپ آغاز شد.
وی افزود: بررسی گزارشات وزارت خزانه‌داری آمریکا نشان می‌دهد که این کشور از می ۲۰۲۲ تا ژوئن ۲۰۲۳ سلسله تحریم‌های نفتی را بر شبکه فروش ایران اعمال کرده است. در این بازه زمانی وزارت خزانه‌داری آمریکا ۲۲۳ تحریم نفتی جدید اعمال کرده که به تفکیک شامل ۲۵ فرد، ۱۴۸ شرکت و ۵۰ نفتکش مرتبط با ایران است.
این کارشناس گفت: اما نکته جالب اینکه با وجود افزایش ۲۲۳ تحریم نفتی علیه شبکه فروش ایران، صادرات نفت کشور در بازه زمانی مذکور تقریبا ۴ برابر شده چنانچه طبق آمار موسسه کپلر، رقم صادرات نفت ایران از می ۲۰۲۲ تا می ۲۰۲۳ از حدود ۴۰۰ هزار بشکه به ۱.۶ میلیون بشکه در روز رسیده است.
