محمدطاهر رحیمی| تصمیم ناگهانی اوپک‌پلاس برای کاهش عرضه ۱.۶ میلیون بشکه نفت (درحالیکه در شرایط عادی برخی پیش‌بینی‌ها از نفت ۱۰۰$ روایت می‌کردند) در شروع معاملات باعث جهش ۷.۵٪ قیمت نفت به بیش از ۸۵$ شد، این شوک اما آثار اقتصادی جدی بر اروپا و آمریکا خواهد داشت (تصویر ۱)
تصویر۱
نقش پیشرانِ نفت در عرضه و تقاضای کل در اقتصاد از ترکیب فرآورده‌های حاصل از آن مشخص می‌شود؛ همانطور که پیداست، سوخت و از جمله بنزین و گازوئیل سهمی بیش از ۶۰ درصدی را دارا می‌باشند از این رو نفت سهم قابل توجهی در تامین انرژی دارد. (تصویر ۲)
تصویر ۲
بنابراین قابل مشاهده است که سهم هزینه‌های انرژی در تولیدناخالص داخلی آمریکا و اروپا در سال ۲۰۲۲ به دلیل افزایش قیمت نفت و گاز ناشی از جنگ اوکراین، تا ۳ برابر نیز افزایش داشته است؛ این نسبت در مقیاس جهانی هم به بیشترین مقدار تاریخی خود در بیش از یک قرن اخیر رسید. (تصویر ۳ و ۴)
تصویر ۳
تصویر ۴
به همین دلیل است که همواره در طی سالیان مختلف همبستگی قابل توجهی میان قیمت نفت و شکل‌گیری انتظارات تورمی و در نهایت بروز تورم به ویژه در کشورهای واردکننده مثل اروپا وجود داشته است. (تصویر ۵)
تصویر ۵
جالب‌تر آنکه اوپک پلاس شوک اخیر کاهش عرضه نفت و در نتیجه رشد قیمت آن را دقیقا در شرایطی به اقتصاد غرب وارد میکند که داده‌های تورمی(شاخص CPI) از کاهش تورم از اوج تاریخی خود حکایت داشت و این روند نزولی میتواند دوباره برای فتح قله‌های بالاتر تورمی وارد روندی صعودی شود (تصویر ۶)
تصویر ۶
ادامه‌دار شدن کسری تراز تجاری(ارزش صادرات منهای واردات)منطقه یورو و در نتیجه تحمیل بدهی‌های بیشتر به آمریکا و اروپا و متعاقبا افزایش ریسک بهره و ریسک ورشکستگی‌های مالی(نسبت به واقعه ۱۰ مارس۲۰۲۳ آمریکا و اکتبر ۲۰۲۲ انگلستان)؛ میتواند از دیگر عواقب افزایش قیمت نفت باشد. (تصویر ۷)
تصویر ۷
