قبل از قضاوت درباره سازوکار تهاتر، بیایید کمی عدد و رقم بخوانیم. طبق آمار گمرک، ایران سالانه بین ۴۰ تا ۶۰ میلیارد دلار ارز صرف واردات کالاهای موردنیاز خود می‌کند. دولت سالانه ۲۰ میلیارد دلار ارز نفتی برای واردات با نرخ ارز ترجیحی تخصیص می‌دهد.
حال دولت سیزدهم با هدف رفع موانع تحریمی، در حال بازسازی تجارت ایران با سایر کشورها بر مبنای تهاتر و تجارت دوجانبه است. در این روش تنها تغییری که رخ می‌دهد حذف وابستگی به تراکنش بانکی دلاری برای انجام مبادلات اقتصادی است و بخشی از پروژه دلارزدایی از اقتصاد ایران محسوب می‌شود.
در واقع در سازوکار تهاتر، درآمد ارزی کشور از صادرات نفتی و غیرنفتی دقیقا صرف واردات همان کالایی می‌شود که حتی اگر تحریم نیز نبودیم وارد کشور می‌شد.
اما امروز برجامیون به گونه‌ای به سازوکار تسویه تهاتری به خصوص تهاتر نفت حمله می‌کنند که انگار تا قبل از آن، خبری از واردات ۴۰ تا ۶۰ میلیارد دلاری نبوده است. البته بهتر است دولت سیزدهم به جای تهاتر تمرکز اصلی خود را بر تجارت دوجانبه با کشورها بگذارد.
