قیمت ارزان انرژی بهینهسازی مصرف را عقیم کرده است
یک اقتصاددان گفت: نقش قیمت در اقتصاد بسیار مهم است، قیمت تعیینکننده نوع رفتار است، وقتی برای سالیان دراز قیمت انرژی را کاهش دادید، هر نوع مصرفکننده انرژی از جمله صنایع دیگر برای انرژی اهمیت قائل نیست و حرف از بهینهسازی مسخره است.
علی سعدوندی اقتصاددان، در گفتوگو با خط انرژی به مسئله حکمرانی انرژی پرداخت و اظهار داشت: ایران بالاترین ذخایر نفت و گاز دنیا را دارد، اما با مشکل کمبود انرژی روبروست زیرا برخلاف دنیا، در ایران اولویتها و یارکشیهای سیاسی به سیاستگذاری اقتصادی ختم میشود.
این اقتصاددان با هشدار نسبت به بحران انرژی گسترده در آینده گفت: سیاستهای به اصطلاح اصلاحی که در گذشته در بخش انرژی اجرا شد، به دلیل نداشتن زیربنای علمی به یک بدبینی بزرگ از سمت مردم ختم شده است.
وی افزود: در ایران شعارها به نفع مردم داده میشود اما در باطن، روند کوتاهمدت و برای نفع گروههای سیاسی است و ما مطلقا به عواقب سیاستگذاری در آینده توجه نمیکنیم.
*خودرو در ایران مافیایی اداره میشود
سعدوندی با اشاره به اینکه ایران بالاترین مصرف بنزین نسبت به تعداد خودرو در جهان دارد، گفت: خودرو در ایران به صورت مافیایی اداره میشود و آزادی اقتصادی که این بخش در اقتصاد ایران دارد در دنیا بینظیر است، اساسا یکی از دلایلی که مردم قیمت گذاری واقعی را نمیپذیرند، دیدن چنین روندهای مافیایی است.
این اقتصاددان با پیشبینی آینده انرژی ایران گفت: قطعا با ادامه این روند ما با یک کسری گاز سنگین مواجه میشویم، من کشورهای زیادی رفتم اما در هیج کجا ندیدم، پیاده رو را با گاز ارزان گرم کنند. این وضعیت در شرایطی است که ما میدانیم در آینده با قطعی گاز سنگین مواجه خواهیم شد.
وی ادامه داد: نقش قیمت در اقتصاد بسیار مهم است، قیمت تعیینکننده نوع رفتار است، وقتی برای سالیان دراز قیمت انرژی را کاهش دادید، هر نوع مصرفکننده انرژی از جمله صنایع دیگر برای انرژی اهمیت قائل نیست و حرف از بهینهسازی مسخره است.
*با ادامه وضع موجود ساختار اجتماعی ایران در 1405 فرومیپاشد
سعدوندی گفت: ایران بزرگترین آزمایشگاه اقتصادی دنیا است، زیرا چنین سوء مدیریتی سبب شده تا دارنده بزرگترین ذخایر انرژی دنیا با کمبود انرژی مواجه شود.
وی افزود: با ادامه این روند در سال 1404 و 1405، ساختار اجتماعی ایران ناشی از سوء مدیریتهای اقتصادی فرومیپاشد و در این قطعیت وجود دارد اما این حقایق به مردم انتقال داده نمیشود.
این اقتصاددان گفت: مردم باید بدانند، تثبیت قیمت بنزین یکی از دلایل 60 هزار تومانی شدن ارز و باعث تورم است، البته این حرف به معنای تکرار آبان 98 نیست، زیرا در آن واقعه با افکار عمومی بازی شد اما تثبیت بدون اصلاح ساختارها و به عنوان یک سیاست پایهای یک سیاست تورمزاست و تورمهای کوچک را انباشت و در یک بازه زمانی به صورت ابرتورم تخلیه میکند.
*حل مسئله انرژی نیازمند تغییر نگاه در اقتصاد کلان
سعدوندی در بیان راهکارهای حل مسائل انرژی گفت: سیاست باید همهجانبه باشد، یعنی با افزایش قیمت در یک بازه زمانی نمیتوان انتظار تغییر رفتار و کاهش مصرف داشت، در حقیقت شرایط باید تغییر کند، چه کسی گفته قیمت بنزین در نیاوران با قیمت بنزین با اسلامشهر باید یکسان باشد، بازار باید قیمت را نسبت به شرایط مختلف متفاوت تعیین کند.
وی ادامه داد: حل مسئله انرژی نیازمند بازنگری در سیاستهای اقتصاد کلان است. ما در ایران به حملونقل شخصی یارانه سنگین میدهیم اما قطار سریعالسیر تهران-قم-اصفهان 14 سال است که متوقف است.
این اقتصاددان تاکید کرد: اگر قرار است، انرژی در ایران اصلاح شود باید بازار حمل و نقل را اصلاح کنیم، اگر قرار باشد بازار حمل و نقل اصلاح شود، باید بازار خودروی سبک و سنگین اصلاح شود و همه این زنجیره به هم متصل است.
*گران کردن یک حامل انرژی مسئله را حل نمیکند
سعدوندی با رد اینکه گران کردن بنزین مشکل را حل نمیکند و وضع موجود را حفظ میکند، گفت: ما وقتی از اصلاح بازار انرژی حرف میزنیم، منظور اصلاح تک تک اجزای این سیستم و باز کردن حضور مردم است تا خودشان تصمیم بگیرند و بازار وضعیت تعادل را تایید کند.
سعدوندی افزود: هدفمندی یارانهها در دولت مهرورزی موفقترین پروژه اقتصادی بعد از انقلاب است اما در میانه راه به طور کامل متوقف شد و تمامی جناحهای سیاسی در ایران برای توقف آن هم نظر شدند که علت آن وارونه نمایی حقایق بود، اگر هدفمندی حفظ میشد، یک خانواده 4 نفره حدود 10 میلیون تومان یارانه میگرفت و وضع اقتصادی مردم متفاوت بود.