در 2 سال اخیر 11 شهر و روستای پرجمعیت افغانستان در مسیر رودخانه هیرمند حدفاصل سد کمال‌خان تا مرز ایران خالی از سکنه شده و در مواجه با طوفان‌های گرد و غبار زیر خروارها خاک دفن شده‌اند.
به گواهی تصاویر ماهواره‌ای هم‌اکنون آب در بستر هیرمند و پشت سد کمال‌خان ذخیره شده اما سازه‌های بتنی مانع از رسیدن آن به غرب ولایت زرنج افغانستان است.
روزگاری که سد کمال‌خان با وعده توسعه کشاورزی ساخته می‌شد، کسی نمی‌دانست با انحراف آب هیرمند، شهرها و روستاهای غرب افغانستان از آب محروم می‌شوند.
عبدالله‌خان از زمین‌داران سابق نیمروز که 2 سالی است به ایران آمده و کارگری می‌کند، می‌گوید، فکر می‌کردم، کمال‌خان والی مستبدی است که آمریکایی‌ها آوردند تا مردم را برنجانند، اما وقتی فهمیدم پای یک سد در میان است، فهمیدم یک تکه سنگ ساخته دست بشر، وطن و خانواده مرا از من گرفت.
فروردین 1400 بود که پروژه پیشنهادی آژانس توسعه جهانی ایالات متحده در افغانستان با عنوان سد کمال‌خان به بهره‌برداری رسید و مسیر تاریخی رود هیرمند در 80 کیلومتری مرز ایران به سمت شوره‌زار منحرف شد.
افغانستان آمار مشخصی از ضربه خشکی هیرمند بر کشاورزان افغانستانی نمی‌دهد اما مسئولان ریاست زراعت نیمروز تایید کرده‌اند که بیش از 5000 خانواده در این منطقه که پیشتر به کشاورزی مشغول بودند، زمین‌های خود را از دست داده و در وضعیت بد اقتصادی زندگی می‌کنند.
در ضمن وزارت نیروی ایران اطلاعیه داده، بیست‌وهفتمین نشست کمیساران آبی هیرمند که برای پیگیری حقابه پایین دست برگزار شد، همچون نشست‌های چند سال اخیر به دلیل همراهی نکردن و نبود اراده کافی در طرف افغانستانی به نتیجه‌ای نرسید.
محمد عنایتی خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس
