معمای قرارداد ۲۷ ساله چین و قطر/ بالاخره چین ما را مستعمره کرد یا دور زد؟
چندی پیش شرکت قطر انرژی و سینوپک چین قراردادی برای صادرات سالانه ۴ میلیون تن LNG به مدت ۲۷ سال و ارزش ۶۰ میلیارد دلار امضا کردند که از سال ۲۰۲۶ اجرایی خواهد شد. در این بین اتاق بازرگانی در گزارشی مدعی شد که چین قید تجارت با ایران را زده است. اما این ادعا چقدر صحت دارد؟
طبق آمار BP چین سالانه ۱۲.۳ میلیارد متر مکعب گاز (LNG) از قطر وارد میکند که قرارداد جدید دو کشور تنها به میزان ۵.۶ میلیارد متر مکعب (۴ میلیون تن) بوده و در جهت تثبیت رقم واردات فعلی است.
در واقع با افزایش ابهامات درباره آینده انرژی دنیا، چینیها به سمت امضای قراردادهای بلندمدت واردات گاز با قطریها حرکت کردهاند تا در رقابت با اروپای دارای بحران گاز عقب نمانند.
پیشتر در مارس و دسامبر ۲۰۲۱ نیز چینیها با شرکت قطر انرژی دو قرارداد ۱۰ ساله خرید ۲ و ۱ میلیون تن LNG منعقد کرده بودند که از سال ۲۰۲۴ آغاز شده و با هدف تامین پایدار انرژی چین انجام شده است.
اما سوال اساسی این است که امضای قرارداد تجارت گاز بین قطر و چین چه ارتباطی با ایران دارد؟ چرا که طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس اولویت اول صادرات گاز ایران به کشورهای همسایه و منطقه مثل عراق، ترکیه، پاکستان، عمان و غیره بوده که در حال حاضر در دستور کار وزارت نفت قرار گرفته است.
در نتیجه قرارداد قطر و چین به معنای تصاحب بازار ایران نیست، زیرا اساسا چین در دسته بازارهای هدف ایران قرار ندارد، فارغ از اینکه ایران گاز مازادی هم ندارد که به چین صادر کند.
البته از اتاق بازرگانی نمیتوان انتظار کار کارشناسی و واقعبینی داشت چرا که همین گروه در یک سال گذشته در رسانهها مدعی بودند که صادرات نفت ایران به چین روزانه هزار بشکه است! درحالیکه تمامی موسسات داخلی و خارجی ارقام صادراتی را در حدود یک میلیون بشکه در روز برآورد کردهاند.
اما جالبتر از این موضوع، خط رسانهای بلندگوهای اتاق بازرگانی است، به گونهای که تک تک قراردادهای صادرات گاز دنیا را بر سر ایران میکوبند، گویا ایران باید در همه قراردادهای دنیا، یک طرف قرارداد باشد.
نکته عجیب دیگر اینکه از دید رسانههای اتاق بازرگانی اگر چین در ایران سرمایهگذاری کند مستعمره چین شدهایم و اگر با یک کشور دیگه قرارداد ببندد ما را دور زده است! این تحلیلهای زرد و خودمتناقض، مرغ پخته را نیز به خنده درمیآورد.