ناترازی گاز و پیشی گرفتن مصرف از تولید، سه سالی است که گریبان کشور را گرفته، بهگونهای در روزهای پیک سرما، ایران با کسری ۲۰۰ میلیون متر مکعبی گاز مواجه است. بدین ترتیب دولت سیزدهم به ناچار با اعمال محدودیت بر تامین خوراک و سوخت صنایع، اولویت را بر تامین گاز خانگی گذاشته که عدمالنفع زیادی را بر اقتصاد کشور تحمیل میکند.
اما جدای از بیتوجهی دولتها به «بهینهسازی مصرف سوخت» که ناشی از فقدان یک متولی و برنامه مشخص در این حوزه است، سهلانگاری در برنامههای «افزایش تولید گاز» نیز از جمله عوامل موثر بوده که در دولت قبل رخ داد و این بیتدبیری جایی خطرناک شد که بدون برنامه افزایش تولید گاز، برای این حامل انرژی مصارف گستردهای در بخش های مختلف تعریف و مجوز مصرف صادر شده است.
یک اصل بدیهی در صنعت نفت وجود دارد که میگوید؛ دولتها برای دولت بعد کار میکنند و ثمره اقدامات هر دولت در دولت بعدی چیده میشود. به بیان دیگر در یک دولت قراردادها امضا شده و کار توسعه میادین شروع میشود و در دولت بعد با تکمیل آن، میدان به بهرهبرداری میرسد.
به عنوان مثال افتتاح یک به یک فازهای میدان گازی پارس جنوبی میراثی بود که دولت دهم برای دولت تدبیر و امید به جای گذاشت تا بیژن زنگنه با قیچی کردن روبان قرمز پروژههایی که بعضا تا ۹۸ درصد پیشرفت داشتند، تولید گاز را افزایش داده و تقاضای داخلی را به طور کامل پوشش دهد.
اما سوال اساسی این است که دولت قبل، چه پروژهای را در حوزه افزایش تولید گاز برای دولت فعلی به ارث گذاشته؟ آیا چیزی غیر از زمین سوخته به این دولت تحویل داده شده؟ و حال وزارت نفت فعلی مجبور شده، برای افزایش تولید گاز از صفر شروع کند که طبیعتا نتایج آن با صرف زمان چند ساله نمایان خواهد شد.
بیتوجهی وزارت نفت قبل، به نگهداشت تولید در پارسجنوبی، توقف ۸ ساله توسعه میدان مشترک فرزاد B، خلع ید شرکت ایرانی در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و سپردن آن به شرکت توتال فرانسه و رفتن آن شرکت از ایران، تعلل در توسعه میدان گازی کیش و موارد دیگر تنها گوشهای از کارنامه ضعیفی دولتی است که همه تخممرغهایش را در سبد غرب و برجام گذاشت.
به هیچ وجه هدف نگارنده پرداختن به کارنامه ضعیف وزارت نفت زنگنه نبوده و نیست، اما طرفداران زنگنه که کارشان بهرهبرداری از پروژههای به ارث رسیده بود و چیزی جز زمین سوخته تحویل دولت فعلی ندادند، میدانند که هنوز خاطره خاموشیهای گسترده در سال ۹۹ از یادها نرفته است.