سیاست «بازارسازی نفت» شامل روشهایی است که به کشورها کمک میکند، بازار نفت صادراتی خود را در مقابل تکانههای سیاسی و اقتصادی ایمن کنند. این سیاست از نظر راهبردی ذیل بیاثر کردن تحریم تعریف میشود که کارآمدی بیشتری نسبت به دور زدن تحریم دارد.
یکی از روشهای بازارسازی نفت، Buy demand یا خرید تقاضا است که از طریق سهامداری و حضور موثر در پالایشگاههای فراسرزمینی اجرایی میشود، مشابه آنچه ایران در قرارداد بازسازی پالایشگاه الپالیتو ونزوئلا و صادرات نفت خود انجام داد.
اما صادرات نفت مبتنی بر بازارسازی نفت در پالایشگاه فراسرزمینی سه ویژگی مثبت دارد که در تجارت با ونزوئلا هویدا شد؛ اینکه نفت ایران ذیل این راهبرد «بدون تخفیف» صادر میشود. برخلاف آنچه درباره فروش نفت ایران به چین و با تخفیفهای بین ۵ تا ۱۲ دلار در هر بشکه اتفاق میافتد.
البته تلاش ایران برای اجرای Strategic partnership یا شراکت استراتژیک با چین هر چند باعث افزایش حجم صادراتی نفت به این کشور شد اما هنوز پالایشگاههای دولتی چین وارد معامله با ایران نشدهاند و نفت ایران با تخفیف به چین صادر میشود.
اما این ویژگی نامطلوب تخفیف در مدل تعامل با ونزوئلا و سایر کشورهای آمریکای لاتین و آفریقا که به دنبال اجرای سیاست خرید تقاضا با آنها هستیم وجود نداشته و نخواهد داشت.
هماکنون نفت ایران در پالایشگاه ونزوئلا به فرآورده تبدیل شده و ایران مابهازای نفت صادراتی، فرآورده از ونزوئلا میگیرد و تهاتر میکند. جالب اینکه با توجه به دست برتر ایران در تعامل با ونزوئلا، فرآورده تهاتر شده با نفت هماکنون به صورت تخفیفی با ایران محاسبه میشود. یعنی ایران نه تنها تخفیفی نمیدهند بلکه تخفیف نیز میگیرد.
🔹فرآورده نفتی حاصله نیز با توجه به تقاضای بالای منطقه کارائیب با قیمت بالایی صادر شده و به دلیل تحریمناپذیری صادرات فرآورده، ارز حاصل از صادرات آن نیز با سهولت بیشتر نسبت به نفت به کشور بازمیگردد.