ذخیره آب در زیرزمین از شیوه‌هایی است که می‌تواند مزایای قابل توجهی به جبعه ابزار مدیریت منابع آب کشور اضافه کند. این منابع به ۲ دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم‌بندی می‌شود و در نوع مصنوعی سازه‌های به صورت جزئی یا کلی برای ذخیره‌سازی طراحی می‌شود.
در ادبیات مدیریت منابع آب به مخازن آب زیرزمینی، سد زیرزمینی نیز اطلاق می‌شود و تفاوت آن با سایر مخازن آب این است که میزان نگهداشت آب از ۳۵ هزار متر مکعب فراتر است؛ تامین آب شرب مهمترین هدف ساخت سدهای زیر زمینی است.
متخصصان صنعت آب ایران نیز مدتی است، زمینه توسعه سدهای زیرزمینی را در دستور کار قرار دادند. بر این اساس، ۷ شهریور ماه بود که بزرگترین سد زیرزمینی کشور به ظرفیت ۱۰۰ هزار متر مکعب در شهر تبریز ساخته و وارد مدار بهره‌برداری قرار گرفت.
برای درک فضای این سد زیرزمینی بهتر است بدانید، در صورتی که ارتفاع هر واحد مسکونی به متراژ ۱۰۰ متر مربع ۲.۵ متر در نظر گرفته شود، ۴۰۰ واحد مسکونی ۱۰۰ متری در این مخزن به طور کامل جا خواهد گرفت.
سد مخزنی تبریز، تنها سد زیرزمینی بهره‌برداری شده کشور نیست و در روزهای گذشته نیز مخزن ۵۰ هزار مترمکعبی یزد نیز با هزینه ۲۵۰ میلیاردتومان به بهره‌برداری رسید. با ساخت این مخزن تاب آوری آبی استان یزد در فصل تابستان از ۱۸ ساعت به ۲۴ ساعت و در فصل زمستان به ۴۵ ساعت افزایش پیدا می‌کند.
بر اساس بروزترین اطلاعات شرکت آب و فاضلاب کشور، علاوه بر ۲ سد زیرزمینی احداث شده، ۵ سد زیرزمینی دیگر در یزد، تبریز، همدان و بندرعباس در حال ساخت و بازسازی است. با ساخت این مجموعه، ظرفیت سدهای زیرزمینی کشور به ۵۸۱ هزار متر مکعب می‌رسد.
به عقیده کارشناسان، حرکت به سوی مکان‌یابی، ساخت و بازسازی سایت‌ها سدهای زیرزمینی به شیوه تمام مصنوعی می‌تواند ابزار حکمرانی منابع آب کشور را ارتقا دهد.
