دعوای توئیتری کارشناسان درباره نرخ ارز قیمت پایه/ پتروشیمیها از مخالفان گیج خود امتیاز گرفتند
اواسط فروردینماه بود که با فشار رسانهای کمپین تثبیت نرخ ارز، نرخ مبنای دلار برای محاسبه قیمت پایه محصولات داخلی از ۳۶۴۸۰ به ۲۸۵۰۰ تومان بازگشت. هدف اعضای این کمپین کاهش درآمدهای بادآورده پتروشیمیها و کنترل تورم در محصولات پاییندستی بود، اما نتیجه آن چه شد.
*ادعای طرفداران تثبیت نرخ ارز چه بود؟
یاسر جبرئیلی که شناختهشده ترین چهره رسانهای این کمپین است در توئیتر خود قبل از اتخاذ این تصمیم و در نقد تعیین نرخ ۳۶۴۸۰ تومان نوشته بود: این جدول را با دقت مطالعه کنید (تصویر 1). تغییرات قیمت پایه محصولات شیمیایی در عرض دو هفته است. قیمت مبنای دلار را از ۲۸ هزار به ۳۶ هزار تومان افزایش دادهاند. اینگونه با وجود کاهش قیمتهای جهانی سود کشف میکنند و توبره خود را پر و سفره ایرانیان را خالی. با این دست فرمان، مهار تورم محال است.
تصویر 1
وی بعد از تصمیم جدید رئیسجمهور مبنی بر تغییر نرخ ارز به ۲۸۵۰۰ تومان نوشت: گام مهم رئیسی در سال مهار تورم. به دستور رئیسجمهور، از فردا نرخ مبنای دلار برای محاسبه قیمت پایه محصولات داخلی از ۳۶۴۸۰ به ۲۸۵۰۰ تومان بازمیگردد. گام بعدی باید الزام همه صادرکنندگان برای عرضه ارز خود به نرخ ۲۸۵۰۰ در کنار مهار تقاضاهای نامشروع، غیرضرور و غیراولویتدار ارز باشد.
* اما نتیجه این تصمیم دولت چه بود؟
آنچه رخ داد این بود که پتروشیمیها خوراک خود را با نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومان دریافت کردند و محصولات تولیدی خود را با همین قیمت پایه ارز در بورس کالا عرضه کردند اما به دلیل رقابت مجددا نرخ ارز کشف شده در بورس کالا افزایش یافت و حتی به بیش از ۳۶۴۸۰ تومان رسید.
مجید شاکری کارشناس اقتصادی میگوید: خدمتى كه ” كمپين تثبيت ارز” با تثبيت قيمت خوراك پتروشيمىها به پتروشيمىها كرده، هيچ يك از طرفداران نرخ ارز بازارى نكردهاند. تا كنون “تنها” نتيجه كمپين تثبيت ارز، تثبيت نرخ ارز خوراك پتروشيمىها بوده است. اميدوارم خردمندى پيدا شود و زودتر اين هديه غيرمنتظره را كه كمپينرها به پتروشيمىها دادهاند، برچيند.
احمد جانجان کارشناس اقتصادی نوشت: ابتدا ستون “قیمت پایه” و سپس ستون “کمترین قیمت” را ملاحظه و در نهایت با ستون آخر جدول مقایسه کنید (تصویر 2). پ.پ شیمیایی با قیمت پایه دلار ۲۸۵۰۰ تومانی عمدتا با دلار بالای ۴۵۰۰۰ تومان “کشف قیمت” شده!
تصویر 2
سیدعباس پرهیزگاری کارشناس اقتصادی در توئیتر خود نوشت: این سیاست تثبیت نرخ ارز خوراک پتروشیمیها در مجموع بیش از ۷۰ همت از منابع تبصره ۱۴ بودجه را کاهش خواهد داد. خلاصه از جیب یارانه نان و دارو و مستمری کمیته امداد و بهزیستی خرج شد برای این سیاست تثبیت.
در سود سرشار برخی پتروشیمیها از افزایش قیمت ارز و لزوم جلوگیری از آن با ابزارهای قیمتگذاری خوراک و مالیاتستانی هیچ اختلاف نظری وجود ندارد اما نکته محل بحث این است که نسخه جریان نرخ تثبیت نه تنها کمکی به حل این موضوع نمیکند بلکه اتفاقا در جهت منافع پتروشیمیهاست.