جای خالی زغالسنگ در سبد سوخت نیروگاههای کشور
محمد عنایتی| درحالیکه بیش از ۳۰ درصد نیروگاههای برق در دنیا از زغالسنگ برای تولید این حامل انرژی حیاتی استفاده میکنند، هماکنون سهم زغالسنگ در تامین سوخت نیروگاههای ایران صفر مطلق است.
از سوی دیگر محدودیت میزان و نوع تقاضای زغالسنگ در ایران توسعه معادن زغال را تحت تاثیر قرار داده و استفاده از کربن جامد با ذخایر معادن کشور تناسبی ندارد.
بیتوجهی به توسعه استفاده از زغالسنگ به عنوان یک منبع مهم انرژی سبب شده تا فرصتهای بینظیری در کشورهای همسایه از دسترس ایران خارج شود، برای مثال، پس از اجلاس آب وهوایی گلاسکو و اعلام چین مبنی بر عدم سرمایهگذاری در توسعه زغالسنگ در خارج از این کشور، قیمت زغالسنگ در منطقه تار پاکستان با افت شدید مواجه شد و همین مسئله میتوانست زمینه عقد قرارداد بلندمت ایران و پاکستان در زمینه واردات ذغال را مهیا کند اما نبود برنامه استفاده از ذغال در کشور به مسکوت ماندن این موضوع کمک کرد.
با وجود اینکه توسعه ۵۰۰۰ هزار مگاواتی نیروگاه ذغالسوز تا سال ۱۴۲۰ در اسناد بالادستی قید شده اما این مهم تا به حال محقق نشده و با توجه به ظرفیت معادن زغالسنگ ایران و کشورهای همسایه، هدفگذاری مذکور در برنامه هفتم توسعه میتواند ارتقا پیدا کند.
هم اکنون تنها محدودیت فنی ساخت نیروگاه ذغالسوز، عدم بومیسازی بویلرهای مرتبط با این نوع نیروگاه است که تجمیع تقاضا و ساخت همزمان چند واحد نیروگاهی میتواند زمینه بومیسازی این بخش و عدم اتکا به فناوری خارج از کشور را مهیا کند.
بر اساس اطلاعات شرکت برق حرارتی، تنها واحد نیروگاهی ذغالسوز کشور واقع در منطق طبس، با ظرفیت ۳۲۵ مگاوات، هماکنون ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و قرار است روند ساخت این واحد نیروگاهی سرعت گیرد.
ایجاد تنوع در سبد سوخت نیروگاههای کشور و استفاده از زغالسنگ به عنوان یک سوخت زمینهای میتواند راهکار مناسبی برای تامین پایدار سوخت در فصل زمستان و کاهش وابستگی نظام تولید برق کشور به گاز طبیعی به حساب بیاید.