نفت
آیا بایدن تحریم‌های نفتی ایران را شل کرد؟
هر چند طرفداران برجام، افزایش صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم را ناشی از لطف بایدن روایت می‌کنند، اما طبق آمار موسسات ردیابی نفتکش‌ها، روند صعودی فروش نفت ایران از زمان ترامپ آغاز شد.
طبق گزارش رسمی دولت سیزدهم، میزان صادرات نفت در سه سال گذشته به 2.5 برابر افزایش یافته و درآمد نفتی ایران در سال 1402 به مرز 36 میلیارد دلار رسیده است. اما این جهش صادرات با شائبه‌هایی درباره دلایل رخداد آن همراه بود؛ به گونه‌ای که محمدجواد ظریف وزیر سابق امور خارجه این اتفاق را ناشی از سیاست بایدن دانست و گفت: «سیاست بایدن این بود که پیج فروش نفت ایران را شل کند».
اما آیا افزایش صادرات نفت ایران به دلیل لطف بایدن بود؟ برای بررسی صحت و سقم ادعای ظریف به آمار موسسه ردیابی نفتکش‌ها کپلر مراجعه می‌کنیم.
افزایش صادرات نفت ایران از زمان ترامپ آغاز شد نه بایدن
طبق این آمار، روند صعودی فروش نفت ایران از سال پایانی ترامپ آغاز شد و از روزانه 150 هزار بشکه در ماه می به 706 هزار بشکه در ماه دسامبر (ماه پایانی ریاست‌جمهوری ترامپ) رسید و 370 درصد افزایش یافت. در نتیجه اگر رشد فروش نفت، لطف بایدن بود، نباید از دوره ترامپ آغاز میشد.
اذعان آمریکایی‌ها به تشدید تحریم‌های نفتی در دولت بایدن
در کنار این موضوع، بارها دولتمردان بایدن اعلام کرده‌اند که هیچ‌گاه تحریم‌های نفتی علیه ایران را کاهش نداده‌اند و طبق اطلاعات وزارت خزانه‌داری آمریکا در دولت بایدن 600 تحریم جدید نیز بر شبکه فروش نفت ایران اعمال شده است؛ موضوعی که آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به تد کروز، نماینده ایالت تگزاس در مجلس سنای آمریکا نیز به آن اذعان کرده است.
همچنین رابرت مالی، مسئول وقت میز ایران در وزارت خارجه آمریکا در ژانویه 2023 در تحریم‌های ایران می‌گوید: «ما هیچ کدوم از تحریم‌های خودمون علیه ایران رو کاهش ندادیم، به ویژه در مورد فروش نفت. ما به تلاش برای نظارت بر اون ادامه می‌دهیم و کشورها را از خرید نفت ایران منصرف می‌کنیم. ما از زمان روی کار آمدن رئیس‌جمهور بایدن هیچ کدام از تحریم‌های خود، به ویژه درباره صادرات نفت ایران رو کاهش نداده‌ایم».
پس دلیل افزایش صادرات نفت ایران چیست؟ پاسخ به این سوال نیازمند ارائه نمودارهای صادرات و تحلیل وقایع در یک گزارش جداگانه است، اما به طور خلاصه، بازسازی شبکه دور زدن تحریم و احیای روابط با چین با راهبری نظام (و نه دولت روحانی) دلیل اصلی صعودی شدن فروش نفت از سال پایانی ترامپ بود که با روی کار آمدن دولت سیزدهم سرعت گرفت و همچنین با موضوع بازارسازی نفت همراه شد و رقم فروش را به بیش از 2.5 برابر رساند.
