رضا مختار کارشناس صنعت نفت: اگر نگاهی به ردیف درآمدها و مصارف بودجه سنوات بیاندازیم، متوجه خواهیم شد که درآمد حاصل از فروش نفت به بخش‌هایی چون : صندوق توسعه ملی، تامین کالاهای اساسی، سهم ۱۴.۵ درصد شرکت ملی نفت، حقوق و دستمزد، عمران و … اختصاص می‌یابد که در سال‌های پایانی دولت دوازدهم با توجه به عدم تحقق منبع درآمد (فروش نفت)، بخش عمران مغفول واقع شده بود که خدا را شکر در سالیان اخیر این بخش با تحقق ۸۰ درصدی نسبت به ۲۵ درصدی دولت قبل، یکی دیگر از نشانه‌هایی است که ثابت می‌کند، تمام درآمدهای نفتی ذکر شده در بودجه محقق و حتی در سال پیش رو (۱۴۰۲) بیشتر از آن هم تحقق خواهد یافت! زیراکه در شرایط تحریم نفتی و یا زمانی که به هر دلیلی درآمدهای نفتی محقق نشود، در اولین اقدام بودجه عمران قطع و برای تامین بخش‌های مهم دیگر نیز رو به انتشار اوراق قرضه، افزایش پایه پولی (چاپ پول) و … می‌کنند که آمار‌ها خصوصا در سال ۱۴۰۲ حاکی از روند رو به رشد اقتصاد خصوصا در گروه نفت ( ۴ برابر نسبت به ۳ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱ ) می‌باشد.
✅یادمان نرود که آیت الله رئیسی در شرایطی دولت را تحویل گرفتند که گفته می‌شد در خزانه حتی برای پرداخت حقوق کارمندان دولت نیز پولی وجود ندارد! بدان معنی است که آمار‌های فاجعه فروش نفت روزانه کم‌تر از ۳۰۰ هزار بشکه در آن سال‌ها حقیقت داشته است و با اِلمان‌های دیگر از جمله تورم احساسی ۱۰۰٪ نیز می‌توان آن را اثبات کرد.
✅اما امروز و پس از حدودا ۲ سال بدون تغییر شرایط فشار تحریمی، نه تنها تولید نفتی که زمانی به زیر ۲ میلیون بشکه در روز رسیده بود، به بالای ۳.۳ میلیون بشکه در روز رسیده است، فروش نفت و میعانات نفتی هم امسال پیش بینی می‌شود بیش از ۶۵ میلیارد دلار شود، بلکه فروش محصولات پتروشیمی هم جهش فوق العاده‌ای داشته و به عدد ۱۶ میلیارد دلار رسیده و در بازارهای های‌تک مانند کاتالیست نه تنها به خودکفایی رسیدیم، بلکه به گفته مدیر عامل شرکت ملی پتروشیمی و معاون وزیر نفت، با جهاد شرکت‌های دانش بنیان به صادرات ۱۵۰۰ تن رسیده‌ایم که فتح قله‌های جدید در علم و دانش برای ایران محسوب می‌شود.
✅به اعتقاد نگارنده نباید از بهره‌برداری پروژه‌های ملی چون فاز ۱۱ که بارها در خصوص اهمیت آن نوشته شده، به سادگی گذشت؛ اتفاقی که در پس آن قطعا قبول ریسک، زحمات شبانه‌روزی و تلاش‌های جهادی صدر تا ذیل مجموعه صنعت نفت از مدیر عامل شرکت ملی نفت تا بهره‌بردار سکو بوده است تا کمی از ناتراژی انرژی که سال‌ها و از جهات مختلف مغفول مانده است را جبران نماید و عصای دست ملت و دولت خصوصا در زمستان باشد.
✅همچنین دیپلماسی انرژی، بازارسازی، ارتباط سازنده با سایر کشورها و تنش‌زدایی از دیگر نکات مثبت تیم انرژی آیت الله رئیسی می‌باشد.
❌اما در این بین خوب است به مشی مقام معظم رهبری در خصوص نفت نیز اشاره کنیم که ایشان سال‌ها پیش خواستار استقلال بودجه از نفت و جلوگیری از خام فروشی شدند، لذا از این دولت و مسئولین توقع می‌رود که با دارا بودن ۱۰ پالایشگاه بزرگ، بیش از ۴۵ پالایشگاه کوچک و متوسط میعانات و نفت و پتانسیل‌های عظیم کشور، با جلسات کارشناسی و حمایت از بخش خصوصی واقعی و اتحادیه‌ها، ساز و کاری را فراهم کنند که :
🔻۱. با شناخت درست مسئله، کشور از محوریت سوخت به محوریت محصولات با ارزش افزوده تغییر مسیر دهد، زیراکه می‌توانیم سوخت موتور را از انرژی‌های دیگر چون برق تامین کنیم و نباید نفت، این ماده ارزشمند را بسوزانیم؛ این موضوع مستلزم همکاری بین وزارت خانه‌ای است و حتی می‌تواند منجر به رضایت عموم مردم از حاکمیت با افزایش کیفیت خودروها شود و از طرف دیگر حداقل سالیانه ۱۰۰ میلیارد دلار به کشور نفع می‌رساند، وگرنه همین الان مدیر عامل شرکت ملی پتروشیمی در راستای سند چشم انداز، اهداف تکمیل زنجیره ارزش را به خوبی دنبال می‌نماید ولی به تنهایی کفایت نمی‌کند.
🔻۲. ایجاد مشوق برای ریفاینری و مینی‌ریفاینری‌ها جهت تبدیل شدن به پتروپالایشگاه
🔻۳. افزایش تعداد فروشندگان نفت و شفافیت در خصوص آن‌ها
